Wat ik toch steeds maar weer merk, is dat de dood zo moeilijk bespreekbaar is. Zelfs door artsen die je zelf de diagnose hebben gegeven dat je een ziekte hebt waaraan je vervroegd zal overlijden. Als patiënt wil je niet graag over de onvermijdelijke dood praten, dat snap ik. En artsen gaan daar kennelijk maar graag in mee, uitzonderingen daargelaten natuurlijk.
Deze informatie wordt nog es bevestigd door een krantenartikel van een paar maanden geleden. Frederiek Weeda vertelt hierin dat er niks anders opzit dan de maanden naar een overlijden toe, maar wat aan te modderen. Ik citeer haar: ‘Menno wist dat hij doodging, maar wilde er niet over praten. Artsen gingen er maar al te graag in mee. De continue ontkenning van de realiteit maakte het voor mij extra moeilijk. Hoe moest ik het de kinderen vertellen? Waar moesten we ons precies op voorbereiden? Nergens kon ik terecht voor informatie. Vooral op het laatst voelde dat eenzaam: ik zorgde voor een stervende man, terwijl niemand over sterven sprak.’
Ik geloof inderdaad dat het een enorm verwarrende tijd is. Je moet je door regels, organisaties en voorzieningen worstelen waar je niks van weet, wat niemand je zomaar vertelt. Je krijgt situaties te verduren die onbekend zijn, maar soms gewoon bij het ziektebeeld horen. Het wordt je niet zomaar verteld. Terwijl je óók de ontreddering nabij bent door het slechte nieuws.
Hoe fijn zou het zijn als je meer zou weten over de symptomen die bij sterven horen, dat een terminaal zieke enorm verward kan zijn en een delier kan krijgen. Het schijnt er soms bij te horen, ík wist het niet. Ze haalde nog een aantal dingen aan die ze graag geweten had. Ze heeft er een boek over geschreven ‘Draai niet om de dood heen’.
Een arts heeft haar later gevraagd waarom een patiënt zou moeten weten wanneer hij sterft. Haar antwoord was: ‘omdat je pas goed afscheid kunt nemen als je beseft dat het einde nadert. Zolang je blijft hopen kun je dat niet.’ Gaat iemand sneller dood als je zijn hoop ontneemt?
Ook Shazia Mourali was pas bij RTL Late Night om te vertellen over die laatste periode die ze met haar terminaal zieke moeder beleefd heeft. Hoe groot haar behoefte aan praktische adviezen voor patiënten en mantelzorgers was, maar dat ze ook volledig de draad kwijt raakte. Is de kwaliteit van leven waar een arts het over heeft, dezelfde die jij voor ogen hebt? Ze heeft het boek ‘Het einde voor beginners’ geschreven.
Vaak ben je van plan te gaan ‘genieten’ van de tijd die nog rest. Maar hoe moet dat als je druk bent met chemokuren met vreselijke bijwerkingen, ziekenhuisbezoeken en intensieve mantelzorg. Het is een ontwrichtend proces, een aaneenschakeling van, ja van wat… De behandelende arts kan je alles vertellen van die tumor, maar vindt het vaak moeilijk om jou als mens te helpen voor te bereiden op het einde. Dat soms een laatste paniekerige ziekenhuisopname zo… zo zinloos is.
Het blijft moeilijk. Ik hoop dat we niet nog veel langer aan hoeven modderen.
Beste lezers, vier het leven! Wilt u meer weten, kijk gerust eens rond op mijn site, vraag wat informatie aan of een offerte:
Een uitvaart moet passen bij de overledene en bij u. En niet 'zoals het hoort' of 'het moet anders'. Bedenk dat de overledene bij ú hoort en niet bij de uitvaartbegeleider. Maak ook keuzes die daarbij horen!
Lees meerIk werk in de wijde omgeving van Aarlanderveen. Neem contact op met mij:
06 27 27 88 98 | 0172 53 23 00 | info@geavanderhee.nl | Achttienkavels 29 | 2445 NA Aarlanderveen